Prawne środki obrony moralności młodych (1)
Tekst, którego autorem jest mecenas dr Olgierd Pankiewicz, pochodzi z poradnika "Miłość, wolność i odpowiedzialność".
Z władzy rodzicielskiej wynika prawo rodziców do decydowania, czy przyswajane przez dziecko treści są odpowiednie do jego stopnia rozwoju osobowego, zgodne ze światopoglądem rodziny, jej tradycjami i kulturą (Konwencja o Prawach Dziecka, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej: art. 48 ust. 1 i art. 53 ust. 3). Z kolei obowiązkiem władz publicznych jest tak działać, aby na żądanie rodziców lub innych osób, skutecznie chronić dziecko przed demoralizacją (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej art. 72).
Rodzice mają w obronie swoich dzieci do dyspozycji środki karne, administracyjne i cywilne. Naturalnie użycie środków prawnych nie musi być potrzebne, jeśli środowisko wzrastania dziecka zostanie zabezpieczone. Kroki prawne podejmuje się wówczas, gdy już dojdzie do naruszenia dobra i chce się zminimalizować albo zrekompensować straty.
Cywilnoprawne środki obrony
- Jeśli ktokolwiek naruszył wolność osobistą, przełamał wstyd chroniący życie prywatne dziecka, lub wręcz zaburzył zdrowie psychiczne dziecka, rodzice mogą żądać od osoby winnej naruszeń zadośćuczynienia za krzywdę na podstawie art. 24 i art. 448 Kodeksu Cywilnego. Osobą odpowiedzialną w tym przypadku będzie zarówno bezpośredni sprawca – deprawator, jak i opiekun dziecka (np. nauczyciel lub dyrektor szkoły, albo rodzic), który dziecko poddał deprawującym zabiegom osoby trzeciej.
‑ Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą też żądać zaniechania działań zagrażających lub naruszających dobro dziecka. Jeśli doszło już do naruszenia dobra osobistego, mogą dodatkowo żądać usunięcia skutków, w tym złożenia oświadczenia, także na forum publicznym oraz zapłaty sum pieniężnych na określony cel społeczny albo na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia. Jeśli wyrządzona została szkoda majątkowa, mogą żądać jej naprawienia.
- Powód będzie miał obowiązek wykazać, że doszło do naruszenia dóbr osobistych dziecka oraz że odpowiedzialnym za to naruszenie jest pozwany. Jeśli powód będzie się domagał naprawienia szkody w majątku lub krzywdy osobistej przez zapłatę określonego odszkodowania i zadośćuczynienia, będzie też musiał wykazać istnienie szkody w określonej wysokości i uzasadnić wysokość zadośćuczynienia przez udowodnienie dolegliwości, natężenia i długotrwałości krzywdy. Obowiązkiem powoda będzie wykazanie, że pomiędzy działaniem pozwanego a wykazaną krzywdą i szkodą, zachodzi związek przyczynowy, czyli np. nie powstały one niezależnie od bezprawnego działania pozwanego. Oznacza to konieczność gromadzenia i powoływania w postępowaniu dowodów na poparcie każdego poszczególnego twierdzenia będącego podstawą pozwu. Przy dochodzeniu odpowiedzialności z tytułu naruszenia dóbr osobistych, polegających na krzywdzie psychicznej, pomocna będzie opinia psychologiczna, potwierdzająca rodzaj i rozmiar oraz długotrwałość doznanych przez dziecko krzywd.
ciąg dalszy nastąpi
